Tam Đảo – níu chân du khách

Trên địa bàn huyện còn lưu giữ được các giá trị văn hóa phi vật thể như: hát Soọng cô, chợ tình, các nghi lễ trong đám cưới truyền thống của đồng bào các dân tộc và các lễ hội được tổ chức hàng năm gắn với các di tích lịch sử… thu hút khách thập phương.

Để phát huy, khai thác hiệu quả các công trình du lịch, tỉnh đã có nhiều dự án đầu tư trực tiếp thúc đẩy du lịch phát triển với số vốn hàng ngàn tỷ đồng xây dựng Trung tâm văn hóa lễ hội Tây Thiên, cáp treo Tây Thiên, sân golf, khu nghỉ mát Tam Đảo… hệ thống khách sạn nhà hàng được nâng cấp, đầu tư mới hạ tầng đáp ứng nhu cầu ẩm thực, lưu trú và tham quan vãn cảnh của du khách. Đến năm 2013, toàn huyện có 85 cơ sở kinh doanh lưu trú, trong đó có 01 khách sạn 3 sao, 6 khách sạn 2 sao và một khu nghỉ dưỡng cao cấp, với tổng số 1415 phòng nghỉ. Đội ngũ làm công tác du lịch được tăng cường cả về số lượng và chất lượng; các sản phẩm du lịch truyền thống và các loại hình du lịch mới như sinh thái, nghỉ dưỡng, văn hóa tâm linh, thể thao… và nhiều dự án trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa… từng bước đáp ứng nhu cầu của du khách. 5 năm qua (2009 – 2013) huyện đón khoảng 3,2 triệu lượt khách tham quan, nghỉ mát, số khách lưu trú bình quân mỗi năm tăng trên 20%.

Hàng năm, Lễ hội Tây Thiên được huyện tổ chức trang trọng, thu hút đông đảo nhân dân trong và ngoài huyện tham gia. Đặc biệt, tỉnh đầu tư xây dựng Trung tâm văn hóa lễ hội Tây Thiên với nhiều hạng mục công trình đã tạo điểm nhấn, tăng khả năng thu hút các nhà đầu tư và thúc đẩy xã hội hóa các nguồn vốn đầu tư và lĩnh vực du lịch, dịch vụ. Bên cạnh đó, hệ thống nhà hàng, khách sạn được các tập thể, cá nhân đầu tư hàng trăm tỷ đồng mỗi năm để xây mới, cải tạo, nâng cấp (năm 2009 có 64 cơ sở kinh doanh, đến 2013 có có 85 cơ sở kinh doanh – tập trung ở thị trấn Tam Đảo và Tây Thiên) đã đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách.

Hiện nay, Tam Đảo chủ yếu khai thác du lịch với 3 loại hình chính: du lịch tâm linh, tín ngưỡng; du lịch nghỉ dưỡng, công vụ và du lịch thể thao. Một số chưa được khai thác hiệu quả như: du lịch sinh thái, hội nghị, hội thảo, du lịch trải nghiệm… Hầu hết du khách đến với Tam Đảo đều nhận xét về hình ảnh du lịch còn chưa sâu đậm, thiếu hấp dẫn và dịch vụ còn nghèo nàn. Chất lượng một số loại hình dịch vụ bổ trợ như: Trung tâm vui chơi, giải trí, khu mua sắm, dịch vụ săn uống chưa cao, thiếu tính chuyên nghiệp, đơn điệu về hình thức, chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của du khách. Doanh thu từ du lịch chủ yếu từ kinh doanh dịch vụ lưu trú, ăn uống…

Để  du lịch Tam Đảo phát triển tương xứng với tiềm năng, UBND tỉnh đã quy hoạch khu Trung tâm Văn hóa Lễ hội Tây Thiên với diện tích 160,3 ha và đang tiếp tục thực hiện để kết nối các điểm di tích trong huyện, tỉnh thành các Tour tuyến khép kín; quy hoạch chi tiết 2 khu DV, DL trọng điểm của tỉnh gồm Tam Đảo và Tây Thiên; lập dự án làm cổng chào bằng bảng điện tử tại km số 8, đề án chỉnh trang đô thị, cây xanh, điện chiếu sáng, đèn trang trí tại trung tâm huyện và Tây Thiên. Đồng thời, triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng khu du lịch Tam Đảo I gồm: điện chiếu sáng, khu trung tâm vườn hoa cây xanh, đường dạo, chợ đêm, bãi đỗ xe phục vụ du khách (theo dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt)… Đồng thời, công tác quy hoạch phát triển du lịch được quan tâm chỉ đạo thực hiện: quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH huyện Tam Đảo đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030; quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu Trung tâm văn hóa lễ hội Tây Thiên và phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu Trung tâm văn hóa lễ hội Tây Thiên; quy hoạch khu chợ đêm phục vụ du khách tại thị trấn Tam Đảo.

Năm 2013, bên cạnh các công trình đang xây dựng và tiếp tục hoàn thiện như: Xây dựng, cải tạo đền Cô Bé; xây dựng Khu Trung tâm Văn hóa lễ hội Tây Thiên bao gồm: đường trục hành lễ, cổng Tam Quan, sân trung tâm VH lễ hội, khu vực bãi đỗ xe… thì các công trình trọng điểm cũng đang được tiếp tục xây dựng, một số công trình đã đưa vào sử dụng: Cải tạo hệ thống khuôn viên, hạ tầng khu Đền Thõng, xây dựng khu ki ốt, khu chợ tạm phục vụ dịch vụ du lịch; cải tạo tuyến đường từ Đền Thõng đến Đền Thượng; quy hoạch xây dựng khu vực đền Thượng bao gồm các hạng mục: Đền Mẫu, Đền Tam Tòa, Đền Cô Chín, Đền Mẫu Hoàng Thiên… ; xây dựng trạm biến áp 110 KV khu Đền Thượng. Đồng thời, quy hoạch xây dựng các công trình hạ tầng phục vụ tại khu vực Đền Thượng: Khu dịch vụ, xây dựng bể chứa nước sinh hoạt, khu xử lý nước thải, rác thải; hệ thống điện chiếu sáng.

Hàng loạt những đầu tư mới cho du lịch đi đôi với xây dựng thương hiệu sản phẩm, xúc tiến quảng bá du lịch và đào tạo nguồn nhân lực sẽ là những bước bứt phá của du lịch Tam Đảo để tương xứng với tiềm năng trời phú, thu hút khách du lịch và tạo đà cho phát triển kinh tế- xã hội của huyện nói riêng và của tỉnh nói chung.