Nút thắt nguyên phụ liệu làm khó ngành dệt may

Trong 2 ngày 29 và 30/06/2016, tại Khách sạn Reverie Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh, Hiệp hội Bông Sợi Việt Nam (VCOSA) đã phối hợp với Công ty Quốc tế (ECV) tổ chức Hội nghị Quốc tế Diễn đàn Dệt May Việt Nam – lần thứ 2.

Đây là chương trình nằm trong chuỗi sự kiện được tổ chức thường niên tại Trung Quốc và Việt Nam, thu hút sự tham gia của hơn 200 doanh nghiệp dệt may trong và ngoài nước.

Phó chủ tịch VCOSA, ông Nguyễn Sơn cho biết, ngành dệt may có nhu cầu rất lớn về vải xuất khẩu, nhưng “nút thắt cổ chai” tại khâu dệt nhuộm của chuỗi cung ứng đang khiến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp không cao do phụ thuộc quá nhiều vào nhập khẩu vảim chủ yếu từ Trung Quốc.

Chỉ tính riêng năm 2015, chi nhập khẩu vải phục vụ ngành dệt may đã chạm 11 tỷ USD.

Hiện, nguồn cung trong nước chỉ sản xuất được 2,8 tỷ m² vải, trong khi nhu cầu cần để sản xuất 8,9 tỷ m² vải, do đó Việt Nam phải nhập khẩu hơn 6 tỷ m² vải, chiếm hơn 60%, chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc, vì vậy, ngành dệt may Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn.

Đặc biệt khi một loạt FTA có hiệu lực, điển hình là TPP, với quy định xuất xứ từ sợi trở đi sẽ khiến các doanh nghiệp vất vả hơn trong việc chứng nhận xuất xứ để hưởng thuế về 0%.

Theo dự báo của các chuyên gia, để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng, đến năm 2025, ngành kéo sợi Việt Nam phải có được 17,9 triệu cọc sợi và 12 tỷ m² vải.

Tăng trưởng xuất khẩu dệt may đã tăng nhanh trong những năm gần đây. Năm 2015, xuất khẩu đạt 27 tỷ USD, nhưng trên 60% trong tổng kim ngạch do các doanh nghiệp FDI nắm giữ.

Điều này cũng được đại diện VCOSA thừa nhận, dệt may có tốc độ phát triển nhanh nhưng không đồng đều, vải phát triển nhanh nhưng ngành dệt, nhuộm hoàn tất còn phát triển chậm, lượng vải phụ thuộc vào việc nhập khẩu từ Trung Quốc và tạo ra “nút thắt” ở khâu nhuộm và hoàn tất, tỷ lệ nội địa hóa chỉ đạt 50%.

Ngành công nghiệp xem như mất cân bằng, quy trình cắt may chiếm tỷ lệ chính khoảng 70%, quản lý sản xuất trình độ công nghệ còn thấp. Công ty trong ngành chủ yếu vừa và nhỏ, mức đầu tư thấp, trang thiết bị hạn chế, nhiều rào cản thương mại, kỹ thuật, quy định hóa chất, bảo hiểm xã hội… đã dẫn đến nhiều khó khăn cũng như chi phí tăng cao, giảm khả năng cạnh tranh so với Trung Quốc, Ấn Độ và Bangladesh…

Hầu hết đại diện các Tập đoàn có mặt tại Hội nghị đều cho rằng, để phát triển bền vững, giá trị gia tăng cao, ngành dệt may Việt Nam cần phải cân đối, cấu trúc lại sản xuất sao cho phù hợp với mô hình phát triển dệt may toàn cầu theo hướng phải có chỗ đứng trong chuỗi cung ứng khép kín của các nhà đặt hàng quốc tế.

Mục tiêu xuất khẩu 31 tỷ USD hàng dệt may, xơ sợi, vải…của ngành dệt may trong năm 2016 đang vấp phải khó khăn, khi đơn hàng sụt giảm, phải cạnh tranh với các quốc gia láng giềng như Campuchia, Myanmar…

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, xuất khẩu dệt may của cả nước trong 5 tháng đầu năm đạt 8,6 tỷ USD, tăng 6,1% so với cùng kỳ năm 2015.