Làm sâu sắc thêm quan hệ kinh tế Việt Nam-Nhật Bản

Ông Atsusuke Kawada. Ảnh do JETRO tại Hà Nội cung cấp

Ông Atsusuke Kawada nhận định rằng mối quan hệ Việt Nam-Nhật Bản hiện đang ở thời kỳ rực rỡ nhất từ trước tới nay.

Trên phương diện chính trị, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã chọn Việt Nam là đất nước tới thăm trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của mình vào tháng 1/2013. Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng đã dự Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Nhật Bản tại Tokyo và hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản, hướng tới phát triển hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước vào tháng 12/2013.

Hợp tác kinh tế từ Nhật Bản cũng như vốn đầu tư trực tiếp từ Nhật Bản vào Việt Nam đều tăng lên. Ngoài ra, không chỉ số người Nhật Bản tới Việt Nam tăng, mà số người Việt Nam tới Nhật Bản trong đó có lưu học sinh (hiện đang đứng thứ 2, sau Trung Quốc) cũng tăng lên, cho thấy mối giao lưu giữa hai dân tộc đang có những bước tiến vững chãi.

Lý do để doanh nghiệp Nhật Bản lựa chọn Việt Nam là quốc gia để đầu tư có thể kể đến: Ổn định về chính trị và xã hội; có khả năng mở rộng thị trường trong khu vực Đông Nam Á do kết nối kinh tế trong khu vực; thị trường rộng lớn với dân số 90 triệu người; người Việt Nam và người Nhật Bản dễ hiểu nhau hơn; độ tuổi trung bình của lao động khoảng 30; lao động Việt Nam cần cù chăm chỉ, việc tìm kiếm lao động cũng tương đối dễ dàng.

Cho tới nay, phần lớn địa điểm đầu tư mà các doanh nghiệp Nhật Bản lựa chọn là khu vực cách nơi nhân viên thường trú người Nhật sinh sống (như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố cảng Hải Phòng, thành phố Đà Nẵng) khoảng 1 giờ ô tô.

Tuy nhiên, hiện nay, tin tưởng vào việc có thể rút ngắn thời gian di chuyển do những kế hoạch phát triển, hoàn thiện hạ tầng như xây dựng mạng lưới đường bộ của Chính phủ Việt Nam, doanh nghiệp Nhật Bản bắt đầu tính tới chuyện mở rộng địa điểm đầu tư ra cả những địa phương khác.

Thêm nữa, động thái mở thêm nhà máy thứ 2, thứ 3 tại các địa phương khác của doanh nghiệp Nhật Bản đã đầu tư vào Việt Nam cũng khẳng định điều này. Chẳng hạn, nhà sản xuất linh kiện ô tô có nhà máy ở địa điểm cách Hà Nội 1 giờ ô tô, đã quyết định đầu tư thêm 1 nhà máy cách nhà máy đầu tiên 1 giờ nữa, hay một doanh nghiệp dệt may có nhà máy thứ nhất ở địa điểm cách Hà Nội 2 giờ, quyết định đầu tư thêm 1 nhà máy cách nhà máy đầu tiên 3 giờ nữa, lý do là sau khi điều tra trên nhiều góc độ thì về tổng thể, đầu tư ở Việt Nam tốt hơn, nên doanh nghiệp đã đưa ra quyết định này.

Mặt khác, phía Việt Nam cũng rất tích cực trong việc kêu gọi doanh nghiệp Nhật Bản.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, trong những cuộc tiếp xúc với doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam, đã nêu mong muốn kêu gọi mức đầu tư hơn 10 tỷ USD từ doanh nghiệp Nhật Bản. Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam luôn luôn sẵn sàng đón tiếp và giải thích, hỗ trợ cho các đoàn Nhật Bản sang tìm hiểu hay đầu tư. Cục Đầu tư nước ngoài có các bộ phận hỗ trợ riêng cho các doanh nghiệp Nhật Bản đến từ tỉnh Saitama, tỉnh Aichi, Liên đoàn Kinh tế vùng Kansai triển khai hoạt động.

UBND các tỉnh ở Việt Nam cũng đang hết sức nỗ lực để thu hút càng nhiều doanh nghiệp Nhật Bản càng tốt. Có rất nhiều những hoạt động cụ thể hướng tới thu hút doanh nghiệp Nhật Bản được triển khai tại UBND các tỉnh. Chẳng hạn, đích thân Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam đã thiết lập “Đường dây nóng 24/24h cho doanh nghiệp Nhật Bản”. Tỉnh Quảng Ninh cũng rất tích cực trong việc thu hút doanh nghiệp Nhật Bản. Tỉnh Thái Bình lần đầu tiên tổ chức Hội nghị trao đổi ý kiến với 3 doanh nghiệp Nhật Bản đã đầu tư vào tỉnh và Tổ chức JETRO, do đích thân Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì.

Tuy nhiên, để tăng sức hút với các doanh nghiệp Nhật Bản, các cơ quan hữu quan của Việt Nam nên xúc tiến giải quyết một số vấn đề liên quan đến cải cách thủ tục hành chính (trong cấp phép); cải thiện hơn nữa môi trường đầu tư; đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ; tăng nguồn cung nguyên vật liệu nội địa (yếu tố quan trọng hàng đầu nhằm giảm giá thành); công khai thông tin doanh nghiệp, đơn giản hóa các thủ tục phức tạp.

Ông Atsusuke Kawada cho biết, từ khi nhận công tác tại Hà Nội, ông đã nhận ra những kỳ vọng to lớn của Việt Nam dành cho Nhật Bản. Sự hợp tác, hỗ trợ tốt đẹp giữa hai Chính phủ chính là lý do mà Trưởng đại diện JETRO cảm thấy Nhật Bản phải tiếp tục giữ được sức hấp dẫn của bản thân mình cũng như sự tin cậy to lớn của Việt Nam.