Công bố Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI và Chỉ số xanh cấp tỉnh PGI 2023

Báo cáo Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và Chỉ số Xanh cấp tỉnh 2023 là ấn phẩm thường niên do VCCI thực hiện với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và các đối tác tư nhân nhằm thúc đẩy xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp và thân thiện với môi trường. Trên cơ sở kết quả khảo sát các doanh nghiệp ngoài nhà nước tại toàn bộ các tỉnh, thành phố về những chuyển động của môi trường kinh doanh Việt, Báo cáo PCI và PGI 2023 tập hợp và chuyển tải tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp tư nhân trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tới chính quyền các cấp về chất lượng điều hành kinh tế và chất lượng quản trị môi trường của 63 địa phương.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế VCCI, Giám đốc Dự án PCI cho biết báo cáo PCI-PGI 2023 được xây dựng từ thông tin phản hồi của 10.676 doanh nghiệp, trong đó có 9.127 doanh nghiệp tư nhân trong nước và 1.549 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FIE) đang hoạt động tại Việt Nam.

Kết quả khảo sát PCI cho thấy, thứ nhất, chất lượng điều hành kinh tế cấp tỉnh tiếp tục xu hướng cải thiện theo thời gian, với điểm số chỉ số PCI tổng hợp tại tỉnh trung vị của cả nước đạt 66,66 điểm năm 2023, tăng gần 1,44 điểm so với năm 2022. Nhiều tỉnh tiếp tục duy trì và có sáng kiến mới trong cải thiện môi trường kinh doanh.

Thứ hai, công tác hỗ trợ doanh nghiệp có chuyển biến tích cực. Hầu hết các chỉ tiêu đánh giá về công tác triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của năm 2023 đều có sự cải thiện so với năm 2022.

Thứ ba, chi phí không chính thức cũng tiếp tục chiều hướng giảm. Tỷ lệ doanh nghiệp cho biết phải chi trả chi phí không chính thức năm 2023 là 33,3%, giảm mạnh từ mức 66% của các năm 2015-2016 và mức kỷ lục 70% vào năm 2006 khi chỉ tiêu này lần đầu tiên được đưa vào khảo sát.

Thứ tư, thủ tục gia nhập thị trường thuận lợi hơn, ghi nhận những chuyển biến tích cực trong việc giải quyết thủ tục hành chính trong đăng ký doanh nghiệp.

Thứ năm, cải cách thủ tục hành chính đạt nhiều kết quả tích cực, đặc biệt khoảng 77% doanh nghiệp cho biết việc thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến giúp tiết giảm nhiều thời gian và chi phí hơn cho doanh nghiệp so với các phương thức truyền thống. Điều này cho thấy những nỗ lực chuyển đổi số của các địa phương đã mang lại kết quả tích cực.

Tuy nhiên, báo cáo PCI và PGI 2023 cho thấy môi trường kinh doanh của Việt Nam cũng có một số điểm cần quan tâm. Đó là: trở ngại trong tiếp cận đất đai có dấu hiệu gia tăng, môi trường kinh doanh chưa thực sự bình đẳng với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tính năng động, tiên phong của cán bộ chính quyền địa phương có dấu hiệu chững lại.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng đang gặp phải nhiều khó khăn trong hoạt động như: tiếp cận tín dụng, tìm kiếm khách hàng, biến động thị trường, biến động chính sách, pháp luật, tác động tiêu cực của thiên tai, biến đổi khí hậu.

Top 30 tỉnh, thành phố có chất lượng điều hành tốt nhất năm 2023

Theo Bảng xếp hạng chỉ số PCI năm 2023 của các địa phương trên cả nước, với 71,25 điểm, Quảng Ninh vẫn tiếp tục giữ vị trí số 1, dẫn đầu bảng xếp hạng PCI; giữ vị trí Á quân là Long An; các vị trí tiếp theo là Hải Phòng, Bắc Giang, Đồng Tháp… Vĩnh Phúc giữ vị trí số 15 trong top 30 tỉnh, thành phố có chất lượng điều hành tốt nhất năm 2023 với 68,81 điểm (giảm 7 bậc so với năm 2022) và đứng thứ 4/11 các tỉnh đồng bằng Sông Hồng (Quảng Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Ninh Bình và Hà Nội). Tính theo tỷ lệ các tỉnh trong từng vùng thuộc top 30 của PCI 2023, vùng Đồng bằng Sông Hồng đứng đầu (63,6%), tiếp theo là các vùng Đồng bằng Sông Cửu Long (61,5%), Đông Nam Bộ (50%), Duyên hải miền Trung (42,9%) và Tây Nguyên (20%). Đây là năm thứ 11 liên tiếp Vĩnh Phúc nằm trong số 30 tỉnh, thành phố có chỉ số PCI cao nhất cả nước.

Cụ thể ở chỉ số PCI năm 2023, tỉnh Vĩnh Phúc tăng điểm ở 5/10 chỉ số thành phần là: Gia nhập thị trường đạt 7,32 điểm (năm 2022 là 6,98 điểm); Chi phí thời gian đạt 8,03 điểm (năm 2022 là 7,46 điểm); Chi phí không chính thức đạt 7,47 điểm (năm 2022 là 7,12 điểm); Cạnh tranh bình đẳng đạt 6,32 điểm (năm 2022 là 6,19 điểm); Đào tạo lao động đạt 6,79 điểm (năm 2022 là 6,07 điểm).

Về Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) năm 2023, Vĩnh Phúc tăng điểm ở 3/4 chỉ số thành phần: Giảm thiểu ô nhiễm và thiên tai (Chỉ số thành phần 1) đạt 7,46 điểm (năm 2022 là 4,35 điểm); Đảm bảo tuân thủ (Chỉ số thành phần 2) đạt 6,07 điểm (năm 2022 là 5,51) điểm; Chính sách khuyến khích và dịch vụ hỗ trợ đạt 5,48 điểm (năm 2022 là 2,02 điểm). Kết quả với điểm số 22,29 điểm, tăng 5,95 điểm so với năm 2022, Vĩnh Phúc đứng thứ 26 cả nước (giảm 17 bậc so với năm 2022). Trong 4 chỉ số thành phần của PGI, tỉnh Vĩnh Phúc đứng thứ 12 cả nước về “Giảm thiểu ô nhiễm và thiên tai” (Chỉ số thành phần 1), đứng thứ 22 cả nước về “Đảm bảo tuân thủ” (Chỉ số thành phần 2), đứng thứ 13 về “Chính sách khuyến khích và hỗ trợ” (Chỉ số thành phần 4).

Đây là bộ chỉ số được khởi xướng từ năm 2022 với ý nghĩa góp phần chung tay từ phía cộng đồng doanh nghiệp, chính quyền địa phương vào thực hiện chủ trương chính sách quan trọng của Đảng và Chính phủ về giải quyết những thách thức lớn toàn cầu trong đó có các vấn đề về biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường.

Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) năm 2023

Từ góc nhìn của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), các ý kiến có chung quan điểm Việt Nam đang trên đà phục hồi ổn định sau đại dịch COVID-19. Các doanh nghiệp FDI tăng tuyển dụng lao động đã tăng từ mức 55,8% năm 2022 lên 59,9% năm 2023. Tình hình kinh doanh có sự cải thiện khá khả quan, tỷ lệ doanh nghiệp báo lãi lên mức 46,5% và báo lỗ là 42,3%. Nhóm doanh nghiệp FDI cho biết gánh nặng thực thi quy định tại Việt Nam đã giảm bớt theo thời gian. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp FDI gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục thuế còn 16% và giảm so với mức 27% năm 2022. Thêm vào đó, nhiều doanh nghiệp FDI đã sử dụng hàng hóa, dịch vụ đầu vào từ doanh nghiệp trong nước. Tỷ lệ doanh nghiệp FDI sử dụng nhà cung cấp trong nước tăng dần từ mức 63,3% năm 2022 lên 75% năm 2023. Tỉnh Vĩnh Phúc là địa phương có tỷ lệ doanh nghiệp lạc quan về triển vọng mở rộng kinh doanh năm 2023 cao nhất, với 47,6%.

Báo cáo Chỉ số PCI và PGI năm 2023 ghi dấu hành trình 19 năm Chỉ số PCI được xây dựng, công bố và năm thứ 2 công bố Chỉ số PGI. Đây là kết quả cụ thể và thiết thực trong việc thực hiện các chủ trương quan trọng của Đảng và Nhà nước trong nhiều năm qua về việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện chất lượng môi trường kinh doanh, tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng và gần đây là cân bằng giữa phát triển kinh tế và môi trường bền vững, công bằng xã hội và phát triển nền kinh tế xanh và trung hòa cac-bon. Đặc biệt, đây chính là một hoạt động quan trọng để triển khai Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới, mà trực tiếp nhất là nhiệm vụ: “Tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn, bình đẳng cho doanh nhân, doanh nghiệp phát triển và cống hiến”.