Mở kênh đối thoại với nhà đầu tư Hoa Kỳ về cơ hội tại Việt Nam

Một Việt Nam đầy tiềm năng, thân thiện, mong muốn xây dựng quan hệ đối tác toàn diện và sâu rộng trong lĩnh vực tài chính, là điều đọng lại trong cảm nhận của các nhà đầu tư dự sự kiện này.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, sau 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia, Hoa Kỳ là một trong những đối tác kinh tế – thương mại – đầu tư lớn nhất của Việt Nam. Tính đến tháng 2/2015, Hoa Kỳ có 729 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng nguồn vốn khoảng 11 tỷ USD, đứng thứ 7 trong 101 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư trực tiếp vào Việt Nam.

Trên thị trường vốn, nhiều tập đoàn tài chính lớn của Hoa Kỳ đã có mặt tại Việt Nam. Tổng số nhà đầu tư Hoa Kỳ hiện nay là 995 nhà đầu tư, trong đó có 565 nhà đầu tư tổ chức, 430 nhà đầu tư cá nhân, chiếm tỷ trọng tương đối lớn trong các nhà đầu tư nước ngoài được cấp mã số giao dịch. Thực tế này cho thấy, nhà đầu tư Hoa Kỳ đã rất quan tâm, đóng góp và có vai trò quan trọng với nền kinh tế và tài chính Việt Nam. Chính phủ Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao vai trò và sự hiện diện của các tập đoàn tài chính, các nhà đầu tư Hoa Kỳ tại Việt Nam, tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thẳng thắn chia sẻ, đầu tư gián tiếp của Hoa Kỳ vào Việt Nam hiện còn khá khiêm tốn so với tiềm năng của nhà đầu tư Hoa Kỳ và so với khả năng hấp thụ vốn đầu tư  của thị trường Việt Nam. Như vậy, mảng thị trường vốn còn rất nhiều dư địa mới cho hợp tác hai nước và còn nhiều tiềm năng cho nhà đầu tư Hoa Kỳ.

Cùng với chia sẻ về sự phát triển của kinh tế Việt Nam với mức tăng trưởng trong 10 năm qua thuộc nhóm 3 nước có mức tăng trưởng đứng đầu châu Á (6,4%/năm), Bộ trưởng khẳng định, Chính phủ Việt Nam kiên định phát triển kinh tế xã hội theo cơ chế thị trường, đồng thời hướng tới một Chính phủ hiện đại qua việc cải cách mạnh mẽ về thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý điều hành và cam kết đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Đến nay, Việt Nam đã ký kết Hiệp định thương mại tự do FTA với nhiều nước và khu vực lớn như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và sắp tới đây là Hiệp định Đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương TPP, sẽ mở ra cơ hội rất lớn cho nền kinh tế Việt Nam và các nhà đầu tư quan tâm đến Việt Nam.

Liên quan đến tiến trình cải cách DNNN, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, Việt Nam đã thực hiện nỗ lực này gần 20 năm, gắn liền với quá trình sắp xếp, đổi mới và cổ phần hóa khu vực DNNN.

Từ năm 2011 đến nay, nhiều quyết sách mới đã được triển khai nhằm nâng cao hiệu quả của DNNN, thúc đẩy các DN hoạt động theo cơ chế thị trường, đồng thời phát triển khu vực kinh tế tư nhân. Nhiều DN sau cổ phần hóa đã lên niêm yết trên TTCK và điều đáng mừng là hầu hết các DN đều có sự tăng trưởng qua các năm, tổng tài sản tăng bình quân 12%/năm, tổng vốn chủ sở hữu tăng 16%/năm.

Trong năm 2015, Bộ trưởng cho biết, Việt Nam sẽ tiếp tục cổ phần hóa 289 DNNN và thoái vốn tại trên 300 DN, trong đó có nhiều DN quy mô rất lớn. Ước tính, tổng giá trị các DNNN sẽ cổ phần hóa vào khoảng 25 tỷ USD với số lượng cổ phần chào bán ra bên ngoài khoảng 3,75 tỷ USD.

“Chính phủ Việt Nam mong muốn nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có nhà đầu tư Hoa Kỳ quan tâm đến cơ hội tại Việt Nam, nhất là cơ hội từ tiến trình cổ phần hóa và đầu tư trên TTCK”, Bộ trưởng nói và chia sẻ một quyết sách đặc biệt quan trọng vừa được Chính phủ ban hành, đó là Nghị định số 60/2015/NĐ-CP, chính thức nâng tỷ lệ sở hữu nước ngoài trong các công ty đại chúng, ngoại trừ những lĩnh vực hạn chế, kinh doanh có điều kiện, nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu không hạn chế theo cam kết WTO.

Chia sẻ thêm về Nghị định số 60/2015/NĐ-CP, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) Vũ Bằng cho biết, quyết sách này được Chính phủ ban hành trước 3 ngày diễn ra Hội nghị xúc tiến đầu tư tại Hoa Kỳ thể hiện sự đánh giá cao của Chính phủ Việt Nam với nhà đầu tư Hoa Kỳ và hoan nghênh các nhà đầu tư đến Việt Nam tìm kiếm cơ hội đầu tư phù hợp.

“TTCK Việt Nam khi mở cửa hoạt động có quy định tỷ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư nước ngoài là 30%, sau đó được nâng lên 49% và nay là 100% thể hiện quyết tâm đổi mới nền kinh tế và hội nhập”, Chủ tịch UBCK nói.

Nhiều nhà đầu tư Hoa Kỳ quan tâm đến việc quy định về ngành nghề kinh doanh có điều kiện tại Việt Nam, và thắc mắc này được Chủ tịch UBCK giải thích, trước đây, khi room ở mức 49%, tức là cho phép nhà đầu tư nước ngoài đầu tư tối đa 49% vốn tại các DN, cũng loại trừ ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nay room là 100% cũng thực hiện việc loại trừ ngành nghề kinh doanh có điều kiện. “Điểm khác là trong việc nới room lên 100%, chỉ những ngành nghề kinh doanh có điều kiện liên quan đến nhà đầu tư nước ngoài mới bị loại trừ, còn các ngành kinh doanh có điều kiện khác sẽ không hạn chế tỷ lệ sở hữu của khối ngoại”, Chủ tịch UBCK nói.

Cũng theo Chủ tịch UBCK, với quyết tâm của Chính phủ trong việc cổ phần hóa DNNN gắn với niêm yết, quy mô TTCK Việt Nam sẽ tăng rất mạnh trong giai đoạn 2015-2020. Cùng với quyết sách nới room của Chính phủ, trong nội tại TTCK sẽ tiếp tục thực hiện hoạt động tái cấu trúc và các giải pháp hỗ trợ, như rút ngắn thời gian thanh toán từ T+3 xuống T+2, áp dụng giao dịch trong ngày, giảm thủ tục đăng ký giao dịch cho nhà đầu tư nước ngoài, triển khai TTCK phái sinh… sẽ tạo ra động lực thúc đẩy TTCK, thị trường vốn phát triển về chất trong 5 năm tới. Chủ tịch UBCK cũng thể hiện quyết tâm nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên hiện nay lên mức thị trường mới nổi để tăng sức hấp dẫn với các nhà đầu tư quốc tế.

Thông điệp từ Việt Nam đã nhận được phản hồi rất tích cực của các nhà đầu tư Hoa Kỳ. Tỷ phú Mỹ Wibur L. Ross, người có tài sản trên 3 tỷ USD, xếp thứ 200 tại Mỹ và 600 trên toàn cầu phát biểu, Việt Nam đang là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư, nhất là đầu tư vào TTCK và DNNN cổ phần hóa.

“Tôi đến Việt Nam lần đầu tiên là năm 2001, khi đó, các gia đình ở đây chủ yếu đi bằng xe đạp. Vừa qua, tôi có dịp đến thăm Việt Nam và nhận thấy, nhiều gia đình ở đây sở hữu ô tô, thậm chí cả những khách sạn rất lớn. Rõ ràng, Việt Nam có các bước tăng trưởng kinh tế ấn tượng và trong cảm nhận của tôi, đây là quốc gia an toàn nhất thế giới”,  tỷ phú Wibur L. Ross nói.

Hai điểm được ông Wibur L. Ross cho rằng, nhà đầu tư Mỹ đáng quan tâm vào Việt Nam là nỗ lực cải cách nền kinh tế, trong đó có việc cải cách chính sách thuế và nới room cho nhà đầu tư ngoại đã được Chính phủ Việt Nam thực hiện mạnh mẽ. Vị tỷ phú 78 tuổi này cho rằng, những ngành có thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam và ngành bất động sản là những ngành sẽ phát triển mạnh và đáng quan tâm đầu tư.

Chủ tịch Quỹ Harbinger, ông Phillip A Falcone chia sẻ, 8 năm trước đã quyết định chọn Việt Nam để đầu tư một dự án lớn có quy mô ,2 tỷ USD về du lịch nghỉ dưỡng, dự án Hồ Tràm tại TP. Vũng Tàu. “Nhiều nhà đầu tư khi ấy hỏi tôi, tại sao chọn Việt Nam, một đất nước xa xôi và có sự khác biệt về kinh tế, văn hóa kinh doanh so với Mỹ?”, ông Phillip A Falcone nhớ lại. “Khi ấy tôi chọn Việt Nam vì chúng tôi tin vào sự phát triển của một nền kinh tế với gần 90 triệu dân, chủ yếu là dân số trẻ, nhiệt huyết và chăm chỉ vượt khó”, ông Phillip A Falcone nói.

Chủ tịch Quỹ Harbinger chia sẻ, 8 năm qua, dự án tại Việt Nam cũng phải trải qua những giai đoạn thăng trầm, nhưng ông rất hạnh phúc là người Mỹ tiên phong đầu tư lớn vào ngành du lịch, nghỉ dưỡng tại Việt Nam và luôn tin rằng, dự án đã chọn đúng cơ hội, đúng thời điểm, đúng chỗ. “Dự án sẽ mang lại lợi ích cho các bên, chúng tôi và các bạn Việt Nam”, ông nói.

Phó chủ tịch Manulife, ông Peter F. Wikinson, người phụ trách quan hệ với Chính phủ và cơ quan quản lý nói rằng, 16 năm trước, Manulife đã đến Việt Nam vì nhận ra môi trường kinh doanh ở đây có nhiều lợi thế và Chính phủ luôn chủ động gỡ khó cho các chủ thể kinh doanh, nhất là các doanh nghiệp. “Chúng tôi đã có trải nghiệm đầu tư ở nhiều quốc gia và nhận thấy tương lai tươi sáng ở Việt Nam và mong muốn đầu tư nhiều hơn nữa vào đất nước này”, ông Peter F. Wikinson nói. Hiện tại, Manulife là công ty nằm trong TOP 3 công ty bảo hểm nhân thọ lớn nhất tại Việt Nam và đang quản lý một quỹ đầu tư có tổng tài sản đến cuối năm 2014 là 486 triệu USD.

Cũng tại Hội nghị xúc tiến đầu tư, một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam như SCIC, Vinatex, BIDV, Vinacomin… đã chia sẻ mong muốn tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược nước ngoài để cùng hợp sức phát triển, góp phần vào mục tiêu thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ đầu tư thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ, vì sự thịnh vượng chung của các bên.